XYZ POLECA

Kolej wraca do łask. Po latach zaniedbań i wygaszania linii kolejowych w Polsce kolej znowu jest na ustach wszystkich. Wraca w rozmowach pasażerów o pociągach dużych prędkości, planach polityków o nowych kilometrach linii czy, w końcu, w narzekaniach branży na realizacje inwestycji. Wreszcie pojawiły się perspektywy, żeby transport kolejowy mógł konkurować o pasażera z faworyzowanym od czasu transformacji transportem drogowym.

Europejski Zielony Ład, który miał być motorem modernizacji, coraz częściej staje się źródłem napięć – o tempo, koszty i społeczną akceptację zmian. W Polsce, gdzie 60 proc. energii wciąż pochodzi z węgla, pytanie nie brzmi już czy, ale jak przeprowadzić transformację bez utraty konkurencyjności i bezpieczeństwa energetycznego. Uczestnicy panelu „Jaka przyszłość Zielonego Ładu?” na Europejskim Forum Nowych Idei w Sopocie zgodzili się: potrzebna jest nie rewolucja, lecz korekta – oparta na pragmatyzmie, dialogu i realnych możliwościach gospodarki.

Polski rząd wraz z przedsiębiorcami i ekspertami wprowadził już 159 zmian deregulacyjnych, a kolejne kilkaset jest w przygotowaniu. To efekt wspólnej pracy administracji i środowisk biznesowych, które postawiły sobie cel: uprościć prawo i przywrócić normalność w procesie stanowienia przepisów. Polska staje się przykładem, że deregulacja może być realnym narzędziem modernizacji państwa, a nie tylko hasłem politycznym. Jednak czy Polska może stać się liderem mądrej deregulacji w całej Europie?

Sztuczna inteligencja zmienia zasady gry – od rynku pracy, przez edukację, aż po sens naszego życia. Tomasz Misiak i Edi Pyrek w "Singularity Mind" pokazują, jak globalny dostęp do AI, nowe zawody i koncepcja „człowieka rozszerzonego” mogą całkowicie przedefiniować przyszłość człowieka i jego możliwości.

W czasach narastającej polaryzacji i wojny informacyjnej coraz częściej mówi się, że odporność społeczeństwa staje się nowym wymiarem bezpieczeństwa państwa. Edukacja obywatelska, która od września zastąpiła przedmiot „historia i teraźniejszość” w szkołach ponadpodstawowych, ma być nie tylko kolejnym elementem programu nauczania, lecz także przestrzenią kształtowania postaw, zaufania i sprawczości. O tym, jakiej edukacji naprawdę potrzebuje dziś Polska, dyskutowali uczestnicy panelu „Jakiej edukacji obywatelskiej potrzebuje polskie społeczeństwo?”, prowadzonego przez Karolinę Olejak z Interii podczas Europejskiego Forum Nowych Inicjatyw w Sopocie.

W dobie gwałtownego rozwoju technologii – szczególnie sztucznej inteligencji – Unia Europejska staje przed strategicznym dylematem: jak tworzyć ramy regulacyjne, które z jednej strony zapewnią bezpieczeństwo i etykę, a z drugiej nie zahamują innowacji ani konkurencyjności. Coraz głośniej słychać postulat redukcji obciążeń regulacyjnych w sferze cyfrowej oraz bardziej pragmatycznego podejścia do ryzyka. Dyskusja o celach, priorytetach i sposobach działania nie jest abstrakcyjna – dotyczy konkretnych decyzji inwestycyjnych, relacji transatlantyckich oraz tempa, w jakim Europa wdraża AI w biznesie i administracji.

Ryszard Petru w "XYZ Polityki" otwarcie mówi o tym, że interesuje go wyłącznie zwycięstwo w wyborach wewnętrznych. A później chce obrać kurs na odzyskanie wyborców, z celem nawet 10 proc. poparcia. Mówi też o wyzwaniach polskiej gospodarki, pułapkach populizmu oraz dalszej roli Polski 2050 w koalicji rządzącej. Omawia m.in. skutki Polskiego Ładu, potrzebę deregulacji i własne wizje wsparcia przedsiębiorców. Jednoznacznie krytykuje pomysły wprowadzania nowych podatków i danin w jakiejkolwiek formie. Nie unika też oceny działań Donalda Tuska i Szymona Hołowni.

W czasach dynamicznych zmian gospodarczych Austriacka Grupa Erste pozostaje symbolem stabilności w europejskim sektorze finansowym. Powstała w 1819 r. z myślą o zwykłych obywatelach, a przez dwa stulecia przekształciła się w jedną z wiodących instytucji finansowych Europy Środkowej. Teraz – pod warunkiem uzyskania zgody KNF – wraz z planowanym przejęciem 49 proc. udziałów kontrolnych w Santander Bank Polska oraz 50 proc. udziałów w Santander TFI, Erste zamierza umocnić swoją pozycję w regionie.

Polska od ćwierć wieku utrzymuje imponujące tempo wzrostu gospodarczego. Jednak model oparty na taniej sile roboczej i eksporcie prostych produktów wyczerpuje swój potencjał. Gospodarka potrzebuje nowego impulsu. Uczestnicy panelu „Polska w poszukiwaniu nowych silników wzrostu” podczas Europejskiego Forum Nowych Idei w Sopocie wskazywali, że kluczem do dalszego rozwoju będą inwestycje w bezpieczną energię, zdrowe społeczeństwo i innowacyjne technologie.

Wzrost gospodarczy w Polsce przez lata napędzały proste czynniki – tania siła robocza, eksport, napływ kapitału zagranicznego. Ten model się jednak wyczerpuje. Kolejna dekada wymaga nowego zestawu motorów: technologii, innowacyjności, stabilnej energii i efektywnego państwa. Nie wystarczy już rosnąć – trzeba rosnąć mądrzej. Właśnie te wątki, z energią w centrum dyskusji, zdominowały panel „Polska w poszukiwaniu nowych silników wzrostu” podczas Europejskiego Forum Nowych Idei, które w dniach od 15 do 17 października odbywało się w Sopocie.